Jak reagować, gdy bliska osoba ma atak paniki

Atak paniki to nie „wymysły”. To nagła, intensywna fala strachu, która przytłacza ciało i umysł. Może wyglądać jak zawał, duszenie się, odrealnienie. Dla kogoś bliskiego to naprawdę przerażające przeżycie.

Jeśli jesteś obok – możesz bardzo wiele zrobić.

🔍 Po czym rozpoznasz atak paniki?

• Bliska osoba nagle wygląda na przerażoną
• Może drżeć, pocić się, mieć przyspieszony oddech, zawroty głowy
• Może mówić, że zaraz umrze, zemdleje, straci kontrolę
• Może uciekać, płakać, zasłaniać twarz
• Może być zdystansowana, mieć trudność z mówieniem, kontakt z nią wydaje się utrudniony

👉 Objawy mogą różnić się u różnych osób

✅ Co robić krok po kroku?

1. Zostań i zachowaj spokój

Najpierw upewnij się, że to bezpieczne miejsce (np. odsuńcie się od ulicy, krawędzi peronu).
Twoja spokojna obecność to pierwszy krok do bezpieczeństwa. Jeśli też się przestraszysz, osoba w ataku paniki poczuje się jeszcze gorzej.

„Jestem tu z Tobą. Przejdziemy przez to razem.”

2. Mów prosto, spokojnie, powoli

Unikaj pytań typu „Co się stało?”.
Mów krótkimi zdaniami, cicho, bez nacisku:

„To minie.”
„Jesteś bezpieczny/a.”
„Oddychaj razem ze mną.”

⚠️ Nie każ „wziąć się w garść” ani „przestać panikować” – to tylko pogłębi stan.

3. Pomóż ustabilizować oddech

Nie każdy atak paniki wiąże się z hiperwentylacją, ale jeśli tak – spróbuj:
• Oddychać razem z osobą, rytmicznie
• Liczyć: „wdech – dwa – trzy – cztery, wydech – dwa – trzy – cztery”
• Zaproponować oddychanie przez nos i powolny wydech ustami

👉 Możesz też skorzystać z narzędzi oddechowych z naszej strony

4. Ugruntuj bliską osobę w „tu i teraz”

Delikatnie kieruj uwagę na otoczenie:

„Zobacz, gdzie jesteśmy. To tylko panika, nie zawał.”
„Dotknij mojej dłoni. Jesteśmy tu.”
„Słyszysz ten dźwięk? To ptaki za oknem.”

Możesz użyć techniki 5–4–3–2–1:

zobacz 5 rzeczy,
dotknij 4 rzeczy,
usłysz 3 dźwięki,
poczuj 2 zapachy,
poczuj 1 smak.

Unikaj przesadnych bodźców – nie potrząsaj, nie podnoś głosu.

5. Nie zadawaj zbyt wielu pytań

To nie czas na analizowanie. Pomocne są pytania zamknięte:
„Chcesz, żebym został/a?”
„Chcesz, żebym mówił/a dalej, czy wolisz ciszę?”

6. Zostań do końca ataku

Czasem trwa kilka minut, czasem pół godziny. Zostań blisko i nie naciskaj.
Daj poczucie, że osoba może się oprzeć na Tobie, ale nie musi mówić ani się tłumaczyć.

Może czuć fizyczne wyczerpanie – zapewnij czas i spokój.

🚫 Czego nie robić?

• Nie umniejszaj: „Nie przesadzaj, przecież nic się nie dzieje”
• Nie pouczaj: „Naucz się panować nad sobą”
• Nie strasz: „Jak będziesz się tak nakręcać, to coś Ci się stanie”
• Nie racjonalizuj w trakcie ataku
• Nie dotykaj bez zapytania – bo u części osób dotyk może nasilić poczucie zagrożenia
• Nie zostawiaj bez słowa – nawet jeśli musisz wyjść, powiedz:
„Muszę iść, ale wrócę za 10 minut. Nie jesteś sam/a.”

Po ataku – co dalej?

• Nie analizuj, chyba że bliska osoba sama tego chce
• Zapytaj: „Co mogę zrobić, żeby Ci pomóc, jeśli to się powtórzy?”
• Zachęć do skorzystania z pomocy – możesz wspólnie poszukać terapeuty lub ćwiczeń samopomocowych

art. 5a „Podstawy podstaw, czyli dbanie o siebie”

Single post