Lęk to coś więcej niż stres przed egzaminem czy wystąpieniem. U niektórych staje się ciężarem, który towarzyszy codziennie, przez wiele miesięcy.

Jeśli bliska Ci osoba zmaga się z nadmiernym niepokojem, być może zadajesz sobie pytania:

 

👉 Jak wspierać, by nie zaszkodzić?

👉 Co mówić, a czego unikać?

👉 Czy można pomóc, nie będąc terapeutą?

 

W tym artykule znajdziesz konkretne odpowiedzi. Spokojnie i bez oceniania – po prostu wsparcie, którego sam(a) możesz potrzebować, będąc obok.

 

Po czym poznać, że ktoś zmaga się z lękiem?

• Często się zamartwia, nawet o drobne sprawy
• Unika różnych sytuacji, które wcześniej były neutralne
• Mówi, że „nie daje rady”, „boi się, że coś się stanie”
• Widać u niego napięcie, rozkojarzenie, drażliwość
• Czasem ma objawy fizyczne: kołatanie serca, duszność, ból brzucha

 

art. 2 „Objawy lęku – przewodnik, który zobaczysz i poczujesz”

 

🔸 Nie musisz rozumieć wszystkiego, by zauważyć, że ktoś cierpi.

🔸 To, że osoba z lękiem funkcjonuje na co dzień, nie oznacza, że jej trudno nie jest naprawdę trudno.

 

Czego NIE mówić

• „Weź się w garść”
• „Inni mają gorzej”
• „Nie przesadzaj”
• „To nic takiego”
• „Po prostu o tym nie myśl”
• „Ja też się czasem stresuję”

 

art. 5 „Błędy, które popełniamy próbując przerwać spiralę lęku”

 

🔸 To zdania, które mogą zamknąć drogę do rozmowy. Zamiast wspierać – zawstydzają, pomniejszają doświadczenie i mogą prowadzić do wycofania.

 

Co warto mówić?

• „Nie jesteś z tym sam(a)”
• „Widzę, że to dla Ciebie trudne”
• „Jestem przy Tobie”
• „Jeśli chcesz, poszukajmy pomocy razem”
• „Nie musisz niczego udowadniać”

 

 

🔸 Osoby z lękiem bardziej potrzebują Twojej obecności i spokoju niż idealnych słów. Nawet milczenie może być wsparciem.

(Mental Health First Aid)

 

Jak realnie wspierać?

Nie chodzi o wielkie gesty. Pomagają proste, codzienne rzeczy.

• Zaoferuj konkret: „Mogę z Tobą pójść do lekarza”
• Edukuj się – zrozumienie lęku pomaga w budowaniu empatii
• Zachowuj spokój, nawet gdy druga osoba wpada w panikę
• Pomagaj w planowaniu małych kroków
• Utrzymuj delikatny kontakt – SMS, wiadomość, zaproszenie na spacer

 

art. 1 Czym są zaburzenia lękowe?

art. 8 Czym jest atak paniki? Co robić, gdy się pojawi?

art. 17 Jak reagować na atak paniki u bliskiej osoby

art. 17a Jak reagować na atak paniki u obcej osoby

art. 12 Jak wygląda terapia poznawczo-behawioralna (CBT)?

art. 13 Jak wygląda terapia akceptacji i zaangażowania (ACT)?

🔸 Specjaliści zalecają, by nie przejmować całej odpowiedzialności, ale towarzyszyć z otwartością. (Mind UK, Beyond Blue)

 

Wspieranie nie znaczy rezygnowanie z siebie

Nie jesteś terapeutą. Twoją rolą nie jest „naprawianie” drugiej osoby.

Jeśli zaczynasz odczuwać napięcie, zmęczenie lub poczucie winy – to sygnał, że trzeba zatroszczyć się też o siebie. Pomoc ma sens tylko wtedy, gdy nie wypala wspierającego.

 

art. 18 Granice pomocy – jak nie wypalić się wspierając

 

🔸 To, że stawiasz granice, nie znaczy, że zawodzisz bliską osobę – to część zdrowej relacji.

(BeyondBlue, HealthPartners)

 

Nie zrywaj kontaktu – rozmawiaj

Cisza, nawet niezamierzona, potrafi pogłębić lęk. Krótkie „myślę o Tobie” potrafi zdziałać więcej niż długi wykład.

Cisza i zdawkowy kontakt dezorientują. Warto wyjaśnić, dlaczego czegoś nie możesz zrobić albo dlaczego się odsuwasz. Szczera, spokojna rozmowa może ochronić relację.

 

 

🔸 Eksperci zalecają, by nie zostawiać osoby z lękiem w niepewności – nawet krótkie wyjaśnienie jest lepsze niż brak kontaktu.

(VeryWellMind, Mind UK)

 

Zapamiętaj

• Lęk to realne cierpienie – nie zawsze widoczne
• Twoje słowa mają moc – mogą wspierać lub ranić
• Pomagaj, ale nie rezygnuj z siebie
• Nie musisz rozumieć, by być obok
• Dobra relacja opiera się na wzajemnym szacunku i szczerości

 

Wszystkie informacje, które powierzyła Ci bliska osoba zaadresowane są do Ciebie- nie dziel się nimi.

Warto zachęcać do kontaktu z innymi, ale to osoba z zaburzeniem decyduje, komu i co chce powiedzieć.

Wyjątek stanowi sytuacja, gdy ktoś mówi o myślach samobójczych – wtedy zasady prywatności ustępują bezpieczeństwu.

Nie wahaj się wtedy szukać pomocy u specjalisty lub zadzwonić pod numer alarmowy. To nie zdrada – to troska.